Manipulacja zniechęcająca do wykonywania danej czynności poprzez stopniowe obniżanie płatności może być przeprowadzona w następujący sposób:
Wysokie wynagrodzenie początkowe: Na początku oferuje się wysoką stawkę za wykonanie danej czynności, aby przyciągnąć wykonawców. Stawka jest na tyle atrakcyjna, że motywuje ludzi do podjęcia pracy.
Stabilizacja i uzależnienie: Przez pewien czas utrzymuje się wysokie wynagrodzenie, co powoduje, że wykonawcy zaczynają polegać na tym źródle dochodu. Stabilne płatności budują zaufanie i uzależniają od wykonywania danej czynności.
Stopniowe obniżanie płatności: Po pewnym czasie zaczyna się stopniowo obniżać wynagrodzenie. Proces ten jest powolny, aby nie wywołać natychmiastowej rezygnacji wykonawców. Przykładowo, można obniżać płatność o niewielki procent co miesiąc.
Racjonalizacja obniżek: Każdemu obniżeniu wynagrodzenia towarzyszy racjonalizacja, np. argumentacja o trudnej sytuacji finansowej, konieczności oszczędności czy nawet oferowanie drobnych dodatkowych korzyści (np. elastyczniejszy czas pracy, drobne bonusy) jako rekompensaty za niższą stawkę.
Zwiększanie wymagań: W międzyczasie można stopniowo zwiększać wymagania lub obciążenie pracą, co dodatkowo zniechęca do kontynuacji wykonywania danej czynności.
Stworzenie atmosfery niepewności: Dodatkowo można wprowadzać elementy niepewności, sugerując, że w przyszłości wynagrodzenie może być jeszcze niższe lub że mogą pojawić się nowe zasady.
Motywowanie do odejścia: W końcowym etapie stawki są już na tyle niskie, że większość wykonawców traci motywację i zaczyna szukać innych źródeł dochodu. Dzięki temu manipulujący osiąga cel: zmniejsza koszty lub całkowicie eliminuje konieczność płacenia za daną czynność, gdyż wykonawcy rezygnują sami z siebie.
Przykład praktyczny:
Firma zatrudnia freelancerów do tworzenia treści na swoją stronę internetową. Na początku płaci im 100 zł za artykuł. Po kilku miesiącach, gdy freelancerzy są uzależnieni od tych zarobków, firma zaczyna obniżać stawkę do 90 zł, potem do 80 zł, tłumacząc to np. cięciami budżetowymi. Freelancerzy, widząc, że ich zarobki maleją, zaczynają odchodzić i szukać innych zleceń. Firma osiąga swój cel: ogranicza koszty, a ci, którzy zostają, akceptują niższe stawki lub są wymieniani na nowych, tańszych pracowników.